State Formation Day : దేశంలోనే ‘యంగెస్ట్ స్టేట్’గా తెలంగాణ..
భౌగోళిక రాజకీయ సంస్థగా తెలంగాణ జూన్ 2, 2014న అవతరించగా.. యూనియన్ ఆఫ్ ఇండియాలో ‘ఇండియా యంగెస్ట్ స్టేట్’గా 29వ తేదీన తెలంగాణ ఆవిర్భవించింది.

State Formation Day Telangana Is A Indias Youngest State
Telangana is a India’s youngest State : భౌగోళికంగా తెలంగాణ రాష్ట్రం జూన్ 2, 2014న అవతరించగా.. యూనియన్ ఆఫ్ ఇండియాలో ‘ఇండియా యంగెస్ట్ స్టేట్’గా 29వ తేదీన తెలంగాణ ఆవిర్భవించింది. ఆర్థికంగానూ సామాజికంగానూ సాంస్కృతిక, చారిత్రక సంస్థగా తెలంగాణ రాష్ట్రానికి కనీసం 2,500 ఏళ్లు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ చరిత్ర ఉంది.
మెయిలిథిక్ రాతి నిర్మాణాలు కైర్న్స్, సిస్ట్స్, డాల్మెన్స్, మెన్హీర్లు తెలంగాణలోని అనేక జిల్లాల్లో కనిపిస్తాయి. వేలాది సంవత్సరాల క్రితమే ఈ ప్రాంతంలో ఉన్నాయని కనుగొన్నారు. తెలంగాణ రాష్ట్ర ఆవిర్భావ దినోత్సవాన్ని పురస్కరించుకుని భారతదేశపు అతి పిన్నరాష్ట్రంగా తెలంగాణ ఎలా అవతరించిందో తెలుసుకుందాం..
– భారతదేశంలోని ద్వీపకల్పంలో దక్కన్ పీఠభూమిపై తెలంగాణ ఉంది.
– ఈ ప్రాంతంలో గోదావరి, కృష్ణ అనే రెండు ప్రధాన నదులు ఉన్నాయి.
– కృష్ణ నదిలో 69శాతం, గోదావరి పరీవాహక ప్రాంతం 79శాతం తెలంగాణ ప్రాంతంలో ఉంది.
– గోదావరిని దక్షిణ భారతదేశంలో పవిత్ర నదిగా పరిగణిస్తారు. దీనిని దక్షిణ గంగా అని కూడా పిలుస్తారు.
– రాష్ట్రంలో వాతావరణం ప్రధానంగా వేడి, పొడిగానూ ఉంటుంది.
– ఆర్థిక వ్యవస్థ ప్రధానంగా వ్యవసాయం ద్వారా నడుస్తుంది. వరి రాష్ట్రంలోని ప్రధానమైన ఆహార పంట.
– 2600 మెగావాట్ల సామర్ధ్యం కలిగిన రామగుండం విద్యుత్ ప్లాంట్ను NTPC నిర్వహిస్తోంది. రాష్ట్రంలోని ప్రధాన విద్యుత్ కేంద్రం ఇదే.
– వరంగల్లో దేశీయ విమానాశ్రయం ఉంది. ఇది 1930లో నిజాం కాలంలో స్థాపించారు.
– తెలంగాణ సంస్కృతి మొఘలులు, హైదరాబాద్ నిజాంల సంప్రదాయాలతో కలగలసి ఉంది.
ప్రసిద్ధి చెందిన ప్రాంతాలు :
భద్రచలం ఆలయం : భద్రాద్రి జిల్లాలోని భద్రచలంలో శ్రీ సీతారామచంద్ర స్వామి ఆలయం ఉంది. భద్రచలం-భద్రాగిరి (భద్రా పర్వతం-మేరు, మేనకా వరం బిడ్డ) నుంచి ఈ పేరు వచ్చింది.
చార్మినార్ : చార్మినార్ అనేది ఒక స్మారక చిహ్నం మసీదు. హైదరాబాద్ నగర చరిత్రకు ఇదే మూలం. క్రీస్తుశకం 1591లో ఈ నిర్మాణం పూర్తయింది. కుతుబ్ షాహి రాజవంశం ఐదవ సుల్తాన్ మొహమ్మద్ కులిక్ కుత్బ్ షాహి అప్పటి స్మారక చిహ్నాన్ని నిర్మించాడని చరిత్ర చెబుతోంది.
అప్పటికి నగరాన్ని మహమ్మారి ప్లేగు వ్యాధి వ్యాపించింది. ఆ సమయంలో జ్ఞాపకార్థంగా దీన్ని నిర్మించారు. గోల్కొండ , గోల్కొండ, గోల్ కొండా, లేదా గొల్లా కొండా అని కూడా పిలుస్తారు. దక్షిణ భారతదేశంలో ఇదొక పురాతన కోటగా ప్రసిద్ధి. కుతుబ్ షాహి రాజవంశం మధ్యయుగ సుల్తానేట్ రాజధాని.. హైదరాబాద్కు పశ్చిమాన 11 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.
బిర్లా మందిర్ : ఈ ప్రసిద్ధ ఆలయాన్ని హైదరాబాద్లోని 13 ఎకరాల (53,000 మీ 2) స్థలంలో 280 అడుగుల (85 మీ) ఎత్తైన కొండపై నౌబాత్ పహాద్ నిర్మించారు.
బాసర: ఆదిలాబాద్ జిల్లాలోని గోదావరి నది ఒడ్డున జ్ఞాన సరస్వతి ఆలయం (జ్ఞాన దేవత) ఉంది.
మక్కా మసీదు : హైదరాబాద్లోని పురాతన మసీదులలో ఇదొకటి. భారతదేశంలో అతిపెద్ద మసీదులలో ఒకటిగా పేరుంది.
మెదక్ : మెదక్ కేథడ్రాల్ తెలంగాణ రాష్ట్రంలో అతిపెద్ద చర్చిగా ప్రసిద్ధి. దక్షిణ భారత చర్చిగా మెదక్ డియోసెస్ పరిధిలోకి వస్తుంది. వాస్తవానికి బ్రిటిష్ వెస్లియన్ మెథడిస్టులు ఈ చర్చిని 1924 సంవత్సరంలో నిర్మించారు.
తెలంగాణ రాష్ట్రం :
రాజధాని నగరం: హైదరాబాద్
వైశాల్యం: 112,077 చ. కి.మీ.
జిల్లాలు: 33
జనాభా: 350.04 లక్షలు
ప్రభుత్వం :
– రాజధాని హైదరాబాద్
– సీఎం కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు (టీఆర్ఎస్)
– గవర్నర్ డాక్టర్ తమిళైసాయి సౌందరాజన్
రాష్ట్ర చిహ్నాలు :
– రాష్ట్ర పక్షి – పాలపిట్ట (ఇండియన్ రోలర్ లేదా బ్లూ జే).
– రాష్ట్ర జంతువు – (జింక).
– రాష్ట్ర చెట్టు – జమ్మీ చెట్టు (ప్రోసోపిస్ సినారిరియా).
– రాష్ట్ర పువ్వు – తంగేడు ( టాన్నర్స్ కాసియా).
రాష్ట్ర పండుగలు :
బతుకమ్మ, సంక్రాంతి, రంజాన్, మొహర్రం, క్రిస్మస్ వంటి లౌకిక సంప్రదాయాలకు ప్రసిద్ధిగాంచింది తెలంగాణ.. రాష్ట్రంలో బతుకమ్మ అనేది తెలంగాణలో శక్తివంతమైన పూల పండుగ. దీనిని మహిళలు జరుపుకుంటారు, ప్రతి ప్రాంతంలో ప్రత్యేకమైన పువ్వులతో ఆహ్లాదకరంగా జరుపుకుంటారు.
ఈ పండుగ తెలంగాణ సాంస్కృతికంగా గుర్తింపును తెచ్చిపెట్టింది. సమ్మక్క సరలమ్మ జాతర లేదా (మేడారం జాతర) ప్రపంచ ప్రఖ్యాతగాంచిన గిరిజన పండుగ. జయశంకర్ భూపాల్ పల్లి జిల్లాలోని మేడారంలో ఏటా ఈ జాతర ఘనంగా జరుపుకుంటారు.
జాతీయ ఉద్యానవనాలు – వన్యప్రాణుల అభయారణ్యాలు :
– కావల్ వన్యప్రాణుల అభయారణ్యం టైగర్ రిజర్వ్
– మృగవాని నేషనల్ పార్క్
– కెబిఆర్ నేషనల్ పార్క్
– మహావీర్ హరీనా వనస్థాలి నేషనల్ పార్క్
ప్రధాన నదులు
– గోదావరి
– కృష్ణ
అధికారిక భాషలు
– తెలుగు
– ఉర్దూ
ప్రధాన నృత్యం- సంగీత రూపాలు :
– పెరిని శివతాండవం లేదా పెరిని తాండవం