ITR Filing : టాక్స్ పేయర్లకు బిగ్ అలర్ట్.. పాత లేదా కొత్త పన్ను విధానంలో ITR ఎలా ఫైల్ చేయాలి? స్టెప్ బై స్టెప్ ప్రాసెస్..!
ITR Filing Process : భారత్‌లో కొత్త పన్ను లేదా పాత పన్ను విధానం కింద మీ ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్ (ITR) దాఖలు చేయడం సులభమైన ప్రక్రియ. కానీ, మీ ఆదాయ కచ్చితత్వాన్ని నిర్ధారణకు సంబంధించి వివరాలతో జాగ్రత్తగా ఫైలింగ్ చేయాలి.
- Published By: 10TV Digital Team ,Published On : March 30, 2025 / 06:11 PM IST
ITR Filing
ITR Filing Process : పన్నుచెల్లింపుదారులకు బిగ్ అలర్ట్.. మార్చి 31 డెడ్‌లైన్ ఇంకా ఒక్క రోజు మాత్రమే మిగిలి ఉంది. మీరు ఇప్పటికీ ఐటీఆర్ ఫైలింగ్ చేయలేదా? ఒకవేళ చేయకపోతే.. ఏ పన్ను విధానంలో ఐటీఆర్ ఫైలింగ్ చేయాలనుకుంటున్నారో ముందే నిర్ణయించుకోండి.
మీరు పాత లేదా కొత్త పన్ను విధానంలో ఏదైనా ఒకటి ఎంచుకోవచ్చు. పాత పన్ను విధానం, కొత్త పన్ను విధానం కింద మీ ఆదాయపు పన్ను రిటర్న్ (ITR) దాఖలు చేయొచ్చు. మీ ఆర్థిక పరిస్థితి ఆధారంగా తగిన పన్ను విధానాన్ని ఎంచుకోవాలి. పాత, కొత్త పన్ను విధానాలు రెండింటిలోనూ మీ ITRని ఎలా ఫైల్ చేయాలో ఇప్పుడు వివరంగా తెలుసుకుందాం.
1. అవసరమైన డాక్యుమెంట్లను దగ్గర పెట్టుకోండి :
- మీరు పాత లేదా కొత్త పన్ను విధానాన్ని ఎంచుకున్నా ఈ కింది డాక్యుమెంట్లు అవసరం.
- పాన్ కార్డ్
- ఆధార్ కార్డు
- ఫారం 16 (జీతం పొందే వ్యక్తి)
- ఫారం 26AS (పన్ను క్రెడిట్ల కోసం)
బ్యాంక్ స్టేట్‌మెంట్‌లు :
- డిడెక్షన్ ప్రూఫ్ (ఉదా.. PPF, జీవిత బీమా ప్రీమియంలు మొదలైనవి)
- TDS సర్టిఫికెట్లు (వర్తిస్తే)
- అన్ని వనరుల నుంచి ఆదాయ వివరాలు (జీతం, వ్యాపారం, అద్దె మొదలైనవి)
- వడ్డీ సర్టిఫికెట్లు (మీకు బ్యాంకు వడ్డీ ఆదాయం ఉంటే)
2. ఆదాయపు పన్ను పోర్టల్‌లోకి లాగిన్ అవ్వండి :
అధికారిక ఆదాయపు పన్ను శాఖ వెబ్‌సైట్‌ (https://www.incometaxindia.gov.in)కి వెళ్లండి.
మీ యూజర్ ఐడీ (పాన్), పాస్‌వర్డ్ ఉపయోగించి లాగిన్ అవ్వండి.
మీకు అకౌంట్ లేకపోతే, మీరు ముందుగా రిజిస్టర్ చేసుకోవాలి.
3. తగిన ITR ఫారమ్‌ను ఎంచుకోండి :
ఐటీఆర్-1 (సహజ్) : జీతం పొందే వ్యక్తులు, పెన్షనర్లకు (జీతం, ఇంటి ఆస్తి, ఇతర వనరుల నుంచి ఆదాయం).
ITR-2 : ఒకటి కన్నా ఎక్కువ ఇళ్ల ఆస్తులు, మూలధన లాభాలు మొదలైన ఆదాయం ఉన్న వ్యక్తులకు.
ITR-3 : వ్యాపారం లేదా వృత్తిపరమైన ఆదాయం ఉన్న వ్యక్తులకు.
చాలా మంది వ్యక్తులకు ITR-1 వర్తిస్తుంది. కానీ, వ్యాపార ఆదాయం వంటి అదనపు ఆదాయ వనరులు ఉంటే ITR-2 లేదా ITR-3 ఎంచుకోండి.
4. పన్ను విధానాన్ని ఎంచుకోండి : పాతది లేదా కొత్తది..
ఆదాయపు పన్ను శాఖ మీరు పాత పన్ను విధానం (తగ్గింపులు, మినహాయింపులతో) లేదా కొత్త పన్ను విధానం (తక్కువ పన్ను రేట్లు, డిడెక్షన్లు, మినహాయింపులు లేవు) మధ్య ఎంచుకోవడానికి అనుమతిస్తుంది.
పాత పన్ను విధానం (2023-24 స్లాబ్‌లు) :
- రూ. 2.5 లక్షల వరకు ఆదాయం : పన్ను లేదు.
- రూ. 2.5 లక్షల నుండి రూ. 5 లక్షల వరకు ఆదాయం : 5 శాతం
- రూ.5 లక్షల నుండి రూ. 10 లక్షల వరకు ఆదాయం : 20 శాతం
- రూ.10 లక్షల కన్నా ఎక్కువ ఆదాయం : 30 శాతం
- పాత పన్ను విధానం కింద మినహాయింపులు, డిడెక్షన్లు క్లెయిమ్ చేయవచ్చు :
- 80C (PPF, ELSS, బీమా మొదలైనవి)
- 80D (ఆరోగ్య బీమా ప్రీమియంల కోసం)
- 80E (విద్యా రుణ వడ్డీకి)
- ఇంటి అద్దె భత్యం (HRA)
- జీతం పొందే వ్యక్తులకు రూ. 50వేలు ప్రామాణిక మినహాయింపు ఉంటుంది.
కొత్త పన్ను విధానం (2023-24 స్లాబ్‌లు) :
- రూ. 2.5 లక్షల వరకు ఆదాయం : పన్ను లేదు.
- రూ. 2.5 లక్షల నుండి రూ. 5 లక్షల వరకు ఆదాయం : 5 శాతం
- రూ. 5 లక్షల నుండి రూ. 7.5 లక్షల వరకు ఆదాయం : 10 శాతం
- రూ. 7.5 లక్షల నుండి రూ. 10 లక్షల వరకు ఆదాయం : 15 శాతం
- రూ. 10 లక్షల నుండి రూ. 12.5 లక్షల వరకు ఆదాయం : 20 శాతం
- రూ. 12.5 లక్షల నుండి రూ. 15 లక్షల వరకు ఆదాయం : 25 శాతం
- రూ. 15 లక్షల కన్నా ఎక్కువ ఆదాయం : 30 శాతం
- కొత్త పన్ను విధానం కింద మీరు చాలా డిడెక్షన్లు లేదా మినహాయింపులను క్లెయిమ్ చేయలేరు. కానీ, తక్కువ పన్ను రేట్లను పొందవచ్చు.
5. వ్యక్తిగత, ఆదాయ వివరాలను ఇవ్వండి :
వ్యక్తిగత సమాచారం :
పేరు, పాన్, ఆధార్ నంబర్, చిరునామా మొదలైనవి.
అసెస్‌మెంట్ సంవత్సరం (సంబంధిత ఆర్థిక సంవత్సరాన్ని ఎంచుకోండి)
బ్యాంక్ అకౌంట్ వివరాలు (వర్తిస్తే.. రీఫండ్)
రెసిడెన్షియల్ స్టేటస్ : మీరు నివాసి లేదా నాన్-రెసిడెంట్ అని ఎంచుకోండి.
ఆదాయ వివరాలు :
జీతం ఆదాయం : మీ యజమాని అందించిన ఫారం 16 ప్రకారం ఆదాయ వివరాలను నింపండి.
ఇతర వనరుల నుండి వచ్చే ఆదాయం : ఉదాహరణకు.. వడ్డీ, అద్దె ఆదాయం మొదలైనవి.
మూలధన లాభాలు : ఒకవేళ వర్తిస్తే.. (ITR-2/ITR-3కి మాత్రమే) వివరాలు ఇవ్వాల్సి ఉంటుంది.
6. పన్ను విధానాన్ని ఎంచుకోండి :
మీ ఐటీఆర్ నింపేటప్పుడు.. పాత పన్ను విధానం లేదా కొత్త పన్ను విధానం రెండింటిలో దేనినైనా ఎంచుకోవాలి.
మీరు పాత పన్ను విధానాన్ని ఎంచుకుంటే.. మీరు 80C, 80D, HRA, ప్రామాణిక మినహాయింపు వంటి డిడెక్షన్లను క్లెయిమ్ చేయవచ్చు .
మీరు కొత్త పన్ను విధానాన్ని ఎంచుకుంటే.. మీరు ఈ డిడెక్షన్లను క్లెయిమ్ చేయలేరు. కానీ, మీరు తక్కువ పన్ను రేట్ల నుంచి ప్రయోజనం పొందుతారు.
7. పాత పన్ను విధానంలో డిడెక్షన్స్, మినహాయింపులు :
80C : PPF , ELSS , లైఫ్ ఇన్సూరెన్స్ మొదలైన పెట్టుబడులకు (గరిష్టంగా రూ. 1.5 లక్షలు).
80D : ఆరోగ్య బీమా కోసం చెల్లించే ప్రీమియంలకు.
80E : విద్యా రుణ వడ్డీకి.
HRA : ఇంటి అద్దె భత్యం మినహాయింపు (వర్తిస్తే)ను క్లెయిమ్ చేయండి.
సెక్షన్ 24(b) కింద గృహ రుణ వడ్డీ (గరిష్టంగా రూ. 2 లక్షలు).
ఈ డిడెక్షన్లు పాత పన్ను విధానం కింద ఆదాయంపై విధించే పన్నును తగ్గిస్తాయి.
8. మీ పన్ను విధించే ఆదాయం, పన్ను బాధ్యతను లెక్కించండి :
పాత పన్ను విధానం : మీ ఆదాయాన్ని ఎంటర్ చేసి అర్హత ఉన్న అన్ని డిడెక్షన్లు, మినహాయింపులను కలిపిన తర్వాత చెల్లించాల్సిన పన్ను ఆదాయం లెక్కిస్తారు. మీరు ఎంచుకున్న పన్ను సిస్టమ్ ఆధారంగా పన్ను స్లాబ్‌లను వర్తింపజేస్తుంది.
కొత్త పన్ను విధానం : డిడెక్షన్లు లేదా మినహాయింపులు లేకుండా కొత్త రేట్ల ప్రకారం పన్ను లెక్కిస్తారు.
- పాత పన్ను పన్ను స్లాబ్‌లు (2023-24 ప్రకారం) :
- రూ. 2.5 లక్షల వరకు : పన్ను లేదు
- రూ. 2.5 లక్షల నుంచి రూ.5 లక్షలు : 5శాతం
- రూ.5 లక్షల నుంచి రూ. 10 లక్షలు : 20 శాతం
- రూ. 10 లక్షలకు పైనా : 30 శాతం
కొత్త పన్ను విధానం పన్ను స్లాబ్‌లు (2023-24 ప్రకారం) :
- రూ. 2.5 లక్షల వరకు : పన్ను లేదు
- రూ. 2.5 లక్షలు నుంచి రూ. 5 లక్షలు : 5శాతం
- రూ. 5 లక్షలు నుంచి రూ. 7.5 లక్షలు : 10 శాతం
- రూ.7.5 లక్షలు నుంచి రూ. 10 లక్షలు : 15 శాతం
- రూ.10 లక్షలు నుంచి రూ. 12.5 లక్షలు : 20 శాతం
- రూ.12.5 లక్షలు నుంచి రూ. 15 లక్షలు : 25 శాతం
- రూ.15 లక్షలకు పైనా : 30 శాతం
9. టాక్స్ పేమెంట్ వెరిఫై చేయండి :
మీరు చెల్లించాల్సిన పన్ను TDS లేదా ముందస్తు పన్ను ద్వారా ఇప్పటికే చెల్లించిన పన్ను కన్నా ఎక్కువగా ఉంటే.. మీరు మిగిలిన మొత్తాన్ని చెల్లించాలి.
మీరు నెట్ బ్యాంకింగ్ లేదా డెబిట్/క్రెడిట్ కార్డ్ ద్వారా పన్ను చెల్లించవచ్చు .
చెల్లించిన తర్వాత మీకు చలాన్ నంబర్, చెల్లింపుకు సంబంధించి రసీదు పొందుతారు.
10. రిటర్న్‌ను సమర్పించి ఇ-వెరిఫై చేయండి :
అన్ని వివరాలు నింపి పన్ను లెక్కించిన తర్వాత రిటర్న్ సమర్పించండి.
రిటర్న్స్ తర్వాత మీకు ఒక రసీదు సంఖ్య, ITR-V ఫారమ్ లభిస్తాయి.
- మీరు ఇలా రిటర్న్‌ను ఇ-వెరిఫై చేసుకోవాలి :
- ఆధార్ OTP
- నెట్ బ్యాంకింగ్
- బ్యాంక్ అకౌంట్ నంబర్ (EVC ఆప్షన్)
- మీరు ఇ-వెరిఫికేషన్‌ను ఎంచుకోకపోతే.. ITR-V CPC ఆఫీసుకు పంపండి.
11. మీ రీఫండ్ ట్రాక్ చేయండి (వర్తిస్తే) :
మీరు పన్ను రీఫండ్ అర్హులైతే.. ఆదాయపు పన్ను పోర్టల్ ద్వారా రీఫండ్/డిమాండ్ స్టేటస్ సెక్షన్ కింద స్టేటస్ ట్రాక్ చేయవచ్చు.
