గుమస్తాగా.. జర్నలిస్ట్‌గా.. దేశ అత్యున్నత పదవి వరకు.. ప్రణబ్ ప్రస్తానం ఇదే!

భారత 13 వ రాష్ట్రపతి ప్రణబ్ ముఖర్జీ దేశం గురించి ఎక్కువగా మాట్లాడేవారు. ఆయన సుదీర్ఘ జీవితం రాజకీయాల్లో గడిపారు. రాజకీయాల్లో చేరడానికి ముందు ప్రణబ్ గుమస్తాగా పనిచేశారు. అవును! ఇది నిజం. అతను దేశంలోని అత్యున్నత స్థానానికి చేరుకోవడానికి చాలా కష్టపడ్డాడు. ప్రత్యర్థులు కూడా ఆయనకు పూర్తి గౌరవం ఇచ్చారు. ప్రణబ్ బెంగాల్ ప్రెసిడెన్సీలోని మిరాటి గ్రామంలో బెంగాలీ కుటుంబంలో జన్మించాడు. ప్రస్తుతం ఇది పశ్చిమ బెంగాల్ లోని బీభం జిల్లా పరిధిలోకి వచ్చింది. అతని తండ్రి కామద్ కింకర్ ముఖర్జీ దేశ స్వాతంత్య్ర సంగ్రామంలో విస్తృతంగా పాల్గొన్నారు. ఇది కాకుండా, 1952-1964 వరకు పశ్చిమ బెంగాల్ శాసనమండలిలో కాంగ్రెస్ సభ్యుడు కూడా. అతను AICC సభ్యుడుగా కూడా ఉన్నారు.

ప్రణబ్ బీభూమ్‌లోని సూరి విద్యాసాగర్ కాలేజీలో చదువుకున్నాడు. కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయం నుంచి పొలిటికల్ సైన్స్ లో ఎంఏ పట్టా, తరువాత హిస్టరీ డిగ్రీ పొందారు. దీని తరువాత, అతను న్యాయవిద్యను అభ్యసించడానికి విశ్వవిద్యాలయంలో ప్రవేశం పొందాడు. ఇవన్నీ చేసిన తరువాత, అతను డిప్యూటీ అకౌంటెంట్ జనరల్ (పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్) అదనపు డివిజనల్ క్లర్క్ కార్యాలయంలో ఉద్యోగం పొందాడు. దీని తరువాత, ప్రణబ్ కాలేజీ నుంచి హిస్టరీ అండ్ పొలిటికల్ సైన్స్ లో ఎంఏ డిగ్రీ పొందారు, అక్కడ అసిస్టెంట్ ప్రొఫెసర్ గా పనిచేశారు. ప్రణబ్ ఒక గురువుతో పాటు జర్నలిస్ట్‌గా కూడా పని చేశారు. రాజకీయాల్లో చేరడానికి ముందు, దేశర్ డాక్(కాల్ ఆఫ్ మదర్ ల్యాండ్) కోసం జర్నలిజం చేశాడు.

అతను 1969 లో రాజకీయాలలో మొదటి మెట్టు ఎక్కాడు. మిడ్నాపూర్‌లో జరిగిన ఉప ఎన్నికలో స్వతంత్ర అభ్యర్థి వి.కె.కృష్ణ మీనన్ కోసం ప్రచారం చేశారు. ఈ ఎన్నికల్లో మీనన్ గెలిచారు. ఈ విజయం ఢిల్లీ వరకు వినబడింది. ఇందిరా గాంధీ ప్రణబ్ వైపు చూస్తున్న సమయంలో.. ప్రణబ్ ముఖర్జీ ప్రతిభను గుర్తించిన ఆమె తన పార్టీలో చేరమని ఆహ్వానించారు. ప్రణబ్ కూడా దానిని తిరస్కరించలేదు. 1969లో కాంగ్రెస్ తరపున ఆయనను రాజ్యసభ సభ్యునిగా చేశారు. తరువాత 1975, 1981, 1993 మరియు 1999 సంవత్సరాల్లో రాజ్యసభకు ఎన్నికయ్యారు. దీని తరువాత, ప్రణబ్ మరలా వెనక్కి తిరిగి చూడలేదు.

అతని ప్రతిభను తెలుసుకున్న ఇందిరా గాంధీ 1973 సంవత్సరంలో తన మంత్రివర్గంలో చోటు కల్పించారు. పారిశ్రామిక అభివృద్ధి మంత్రిత్వ శాఖలో ఉప మంత్రిగా చేశారు. కానీ 1975-77 మధ్య ఇందిరా గాంధీ విధించిన అత్యవసర పరిస్థితిపై ఆయన విమర్శలు ఎదుర్కొన్నారు. ఈ కాలంలో అతను చాలా చురుకైన నాయకులలో ఒకరు. ఎమర్జెన్సీ కారణంగా 1977 ఎన్నికల్లో కాంగ్రెస్ ఓడిపోయింది. కేంద్రంలో జనతా పార్టీ ప్రభుత్వం ఏర్పడింది. 1979 లో ప్రణబ్ రాజ్యసభలో కాంగ్రెస్ డిప్యూటీ లీడర్‌గా, 1980 లో ఆయనను సభా నాయకుడిగా చేశారు.

ఇందిరా గాంధీ హత్య తర్వాత రాజీవ్ గాంధీని ప్రధానిగా చేసినప్పుడు, ప్రణబ్‌కు మంత్రివర్గంలో స్థానం దొరకలేదు. దీనితో ఆగ్రహించిన ప్రణబ్ కాంగ్రెస్ నుంచి విడిపోయి కొత్త పార్టీని ఏర్పాటు చేశారు. అయితే 1989లో తిరిగి ఆయన తన పార్టీని కాంగ్రెస్‌లో విలీనం చేశారు.